1. Khái niệm “Nghề xanh” (Green Occupations)

Nghề xanh (Green Occupations) là những nghề có tác động tích cực đến môi trường, góp phần giảm phát thải carbon, thúc đẩy phát triển bền vững và giúp các quốc gia đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net-Zero Carbon) vào năm 2050.

Theo hệ thống National Occupational Standards (NOS) và hướng dẫn từ Green Jobs Taskforce của Chính phủ Anh, nghề xanh được phân thành hai nhóm chính dựa trên mức độ ảnh hưởng tới mục tiêu khí hậu:

• Dark-Green Occupation: Là những nghề hoàn toàn xanh trong bản chất, trực tiếp tạo ra kết quả bền vững cho môi trường, ví dụ như kỹ sư năng lượng gió, chuyên viên tái chế, chuyên gia công nghệ năng lượng sạch.
  Những nghề này nằm trong lõi của nền kinh tế xanh, cung cấp công nghệ, dịch vụ, và giải pháp để giảm phát thải.
• Mid-Green Occupation: Là những nghề truyền thống nhưng đang chuyển xanh, tức vẫn giữ vai trò và mục tiêu công việc cũ, song phải bổ sung thêm kiến thức, kỹ năng và hành vi xanh (Knowledge – Skills – Behaviours) để thích ứng với công nghệ mới và quy trình bền vững.
  Ví dụ: kỹ sư xây dựng ứng dụng vật liệu carbon thấp, hay chuyên viên logistics tích hợp tiêu chí giảm phát thải trong chuỗi cung ứng.

Theo nghiên cứu của Green Jobs Delivery Group, hầu hết các nghề trong nền kinh tế đều có thể đóng góp vào mục tiêu xanh hóa thông qua việc cải tiến quy trình làm việc, quản lý năng lượng và áp dụng công nghệ thân thiện môi trường. Đây là lý do các “Green Themes” (chủ đề xanh) đã được xác định — bao gồm năng lượng tái tạo, giao thông bền vững, xây dựng xanh, quản lý rác thải, giáo dục và đào tạo kỹ năng bền vững.

Chương trình Cao Đẳng TESOL (Level 5) tích hợp hoàn toàn khung năng lực và văn bằng công nhận quốc gia UK cho vị trí Learning and Skills Teacher. Đây là nhóm công việc được xếp vào “Mid Green”

Vì sao Cao Đẳng TESOL lại thuộc nhóm Mid-Green Occupation

Learning and Skills Teacher (ST0149) là tiêu chuẩn nghề nghiệp quốc gia của Vương quốc Anh dành cho giảng viên và nhà đào tạo nghề cấp độ 5 (Cao đẳng), bao gồm các giáo viên trong lĩnh vực TESOL (Teaching English to Speakers of Other Languages).

Về bản chất, đây không phải là một nghề trực tiếp sản xuất công nghệ xanh như kỹ sư năng lượng hay chuyên viên môi trường. Tuy nhiên, nó được xếp vào nhóm Mid-Green vì ba lý do quan trọng:

a. Vai trò trung gian trong chuyển giao “Green Skills”

Giáo viên TESOL và giảng viên kỹ năng nói chung là người truyền đạt tri thức, kỹ năng, và thái độ nghề nghiệpcho thế hệ lao động mới. Khi mọi ngành nghề đều đang “xanh hóa”, giáo viên chính là chất xúc tác để lan tỏa nhận thức và hành động xanh tới hàng ngàn học viên mỗi năm.
Trong các chương trình TESOL hiện đại, giáo viên có thể:

• Tích hợp nội dung về biến đổi khí hậu, bền vững, và tiêu dùng có trách nhiệm vào bài học ngôn ngữ.
• Khuyến khích học viên phát triển tư duy toàn cầu và trách nhiệm môi trường, qua các chủ đề học thuật và giao tiếp.
• Sử dụng phương pháp giảng dạy xanh – tiết kiệm tài nguyên, sử dụng học liệu số, giảm in ấn, và tối ưu năng lượng lớp học trực tuyến.

b. Yêu cầu năng lực mới trong bối cảnh chuyển đổi xanh

Mặc dù phạm vi công việc của giáo viên không thay đổi (vẫn là dạy, hướng dẫn, đánh giá và phản tư), nhưng họ cần phát triển kiến thức và kỹ năng mới:

• Hiểu về ESD – Education for Sustainable Development (Giáo dục vì phát triển bền vững).
• Nắm các phương pháp đánh giá và hướng nghiệp xanh giúp học viên chuẩn bị cho thị trường việc làm bền vững.
• Áp dụng công nghệ giáo dục giảm phát thải và tối ưu tài nguyên – một phần trong chuyển đổi số xanh của ngành giáo dục.

Như vậy, Learning and Skills Teacher không trực tiếp tạo ra năng lượng xanh, nhưng đào tạo nên lực lượng lao động có ý thức xanh, đúng với tinh thần của nhóm Mid-Green Occupation: “remain the same in overall scope, but require new knowledge, skills and behaviours.”

c. Đóng góp vào hệ sinh thái nghề xanh quốc gia

Giáo viên TESOL và các giảng viên nghề khác đóng vai trò liên kết giữa giáo dục và thị trường lao động xanh. Họ đảm bảo người học:

• Hiểu và áp dụng nguyên tắc bền vững trong công việc tương lai.
• Phát triển năng lực ngôn ngữ và tư duy toàn cầu – nền tảng cho các ngành xanh mang tính quốc tế (green innovation, green entrepreneurship).
• Thúc đẩy sự thay đổi văn hóa – từ nhận thức tới hành động – giúp xã hội hướng tới nền kinh tế carbon thấp.

Kết luận

“Nghề xanh” không chỉ là những công việc liên quan trực tiếp đến năng lượng hay môi trường, mà là mọi nghề nghiệp đang tích hợp các yếu tố bền vững vào trong chuẩn năng lực, quy trình, và tư duy nghề nghiệp.

Learning and Skills Teacher (ST0149) – đặc biệt trong lĩnh vực TESOL – được xem là Mid-Green Occupation bởi vì:

• Họ không chỉ giảng dạy ngôn ngữ mà còn giáo dục nhận thức xanh và hành vi bền vững.
• Họ trang bị cho người học kỹ năng thích ứng với nền kinh tế xanh toàn cầu.
• Họ đóng vai trò “nhân đôi” hiệu ứng xanh – mỗi người thầy chính là hạt giống gieo nên hàng ngàn cá nhân hành động vì môi trường.

Trong bức tranh chuyển đổi xanh của thế giới, người thầy chính là người kiến tạo ý thức bền vững, giúp “màu xanh” không chỉ hiện hữu trên những cánh đồng gió hay tấm pin mặt trời, mà còn trong tư duy và trái tim của con người.

PHỤ LỤC: KSB TÍCH HỢP “GREEN SKILLS” CHO LEARNING AND SKILLS TEACHER (ST0149)

Knowledge – Kiến thức